De glastuinbouw is continu in beweging. Geen dag is hetzelfde, en ieder jaar moeten we snel schakelen op nieuwe situaties. De afgelopen tijd zie ik vooral ontwikkelingen op het gebied van belichting, hygiëne en robotisering.
Belichting
Er is meer belichtingsvermogen geplaatst, maar door de hoge energieprijzen wordt er vaker afgeschakeld of gedimd. Dat is niet altijd gunstig voor de productie van tomaten, maar wel voor andere zaken, zoals o.a. kostenbeheersing. Het hogere belichtingsvermogen heeft wel goede invloeden gehad op productie en kwaliteit en geeft daarnaast meer flexibiliteit in uren en aanpassing aan natuurlijke invloeden (straling, verrood etc).
Ook wordt er steeds meer anticyclisch geteeld: bijvoorbeeld in de zomer planten en de teelt wisselen ook in deze periode. Starten met neergaande natuurlijke instraling levert meestal niet de hoogste kilo's op, maar wel een betere middenprijs. Daarnaast wordt er steeds meer afgestemd op de vraag van eindafnemers. Sommige telers kiezen ervoor om vanaf maart/april tot augustus hogedraadkomkommers te telen. Dat vraagt veel van de organisatie, maar het grote voordeel is dat teeltafwisseling minder ziektedruk geeft.
Water en hygiëne
Hygiëne blijft natuurlijk altijd cruciaal. Niet alle nieuwe resistente tomatenrassen zijn zo sterk als gehoopt. Bij hogere virusdruk kunnen dus nog steeds problemen ontstaan. De variatie in de resistentie van de rassen is soms groot. Daarnaast zijn veranderingen soms groot, sommige rassen schieten snel door in vegetatieve groei, geven weinig productie of halen de gewenste kwaliteit nog niet. Gelukkig zijn er ook rassen die het wel goed doen, maar hier moet nog echt wel verder in doorontwikkeld worden.
Al het uitgangswater ontsmetten wordt steeds meer essentieel. Dat helpt om ziekten en virussen voor te blijven. Toch kan de silo na ontsmetting nog vervuild raken. Ook filtersystemen kunnen besmettingsbronnen zijn zonder goede schoonmaak en/of tijdige vervanging. Het onderzoeken van waterstromen wordt steeds gebruikelijker en dus ook meer toegepast om dit standaard te monitoren. Ik zie goede resultaten bij het gebruik van ultrafiltratie in combinatie met een doekenfilter. En ook het gebruik van organisch substraat werkt goed.
Meten is weten
Sensoren worden steeds vaker toegepast. Metingen van uitstraling en buitenvocht zijn inmiddels gangbaar en leveren waardevolle data. Dit voorjaar was er veel natuurlijk licht en de buitentemperatuur bleef relatief laag. Hierdoor werd er meer uren geschermd omdat bij lagere luchtvochtigheden het energiescherm langer dicht kan blijven zonder problemen.
Jammer genoeg komen er elk jaar weer nieuwe ziekten of plagen bij. Wat opvalt: terwijl het aantal toegestane chemische middelen afneemt wordt er nog weinig gebruikgemaakt van mechanische technieken. Denk aan het afzuigen of uitblazen van witte vlieg, nessidicoris of nezara of andere schadelijke insecten. Afgazing zie ik daarentegen wel steeds vaker toegepast worden zowel bij plantenkwekers als telers.
Robots in de kas
Op het gebied van robotisering gebeurt er veel, vooral bij intern transport en verpakking. Robots voor in de kas zoals bladplukken, laten zakken of oogsten zijn er wel, maar die vallen vaak qua snelheid nog tegen. Arbeidsinvulling van mensen blijft daar voorlopig nog nodig, maar doorontwikkeling op dit vlak blijft noodzakelijk vanwege de toenemende arbeidskosten. Deze nemen een steeds groter aandeel in van de kostprijs.
Wat ook duidelijk is: er is een tekort aan goede teeltmanagers. De werkdruk is hoog, en dat wordt vaak onderschat. Sensoren en camera’s over grote oppervlakken bieden dan uitkomst — ze zorgen voor rust en overzicht. Door deze ontwikkeling zien we dat er een toenemende vraag is naar online-advies vanuit ons vakgebied. Dus ook wij, als adviseurs, passen ons aan deze nieuwste ontwikkeling. Natuurlijk loop ik als teeltadviseur ook graag samen met de teeltmanager door het gewas. Een juiste interpretatie van het gewas met daarbij aanpassingen op klimaat, watergift en andere zaken en de opgeleverde resultaten van deze inspanningen zien, blijft gewoon het mooiste wat er is.
